De zon, die aan deze kust maar liefst 320 dagen per jaar schijnt, maakt ons vrolijk en beter bestand tegen ziekte. Zonder zon geen Costa del Sol, alles draait hier letterlijk om de zon. Als we in Zuid-Spanje de zon niet hadden zou het er hier heel anders uitzien. Torremolinos, Benalmadena, Fuengirola, Mijas en Marbella en Estepona zouden waarschijnlijk nog steeds kleine dorpjes zijn zoals in de jaren 60 van de vorige eeuw voordat het massa toerisme kwam opzetten. Kleinschalige landbouw, geiten en visserij zouden de belangrijkste bronnen van inkomsten zijn. In de laatste halve eeuw heeft de Costa een ware metamorfose ondergaan, van een arme, lege, schilderachtige kuststrook tot een koortsachtig uit de grond gestampte mega-stad met alle voorzieningen die een toerist zich maar kan wensen. Tot Nederlandse dokters aan toe. En daar kunt u dan ook heen als de zon u een beetje teveel geworden is.
Het succes van de Spaanse badplaatsen heeft ook zijn keerzijde. Sommige bestemmingen zijn verworden tot lustoorden voor zich misdragende vakantievierende jongeren, en stellen met harde maatregelen nu paal en perk aan deze overlast. Nog niet zo lang geleden had je op de Nederlandse televisie programma’s als “Zon, Zee, Zuipen”. Als je die mocht geloven dan verkeren de Europese vakantiekusten en haar met name jonge zomergasten in een voortdurende staat van oververhitting met coma-zuipen en balkon-duiken als indrukwekkende hoogtepunten. In Torremolinos is in de zomer veel jeugd maar het is vooral een prettige familiebadplaats waar gezinnen van hun welverdiende vakantie komen genieten. Hoewel de horeca aan de Costa del Sol in het hoogseizoen ook op volle toeren draait ervaren we in de dagelijkse praktijk toch veel meer slachtoffers van Zon dan van Zuipen.
Wat is een zonnesteek? Naast de bekende, pijnlijke huidverbrandingen en zonne-allergie zien we vrij regelmatig patiënten met een zonnesteek. Zonnesteek is de benaming voor de gevolgen van oververhitting op het menselijk lichaam. Een zonnesteek wordt vaak niet als zodanig herkend en is makkelijk te voorkomen en indien tijdig onderkend ook eenvoudig te behandelen.
Onder normale omstandigheden zijn verhitting en afkoeling van het lichaam met elkaar in balans, de lichaamstemperatuur is dan tussen de 36 en 37 graden. De stijgende lichaamstemperatuur die het gevolg is van inspanning of opwarming door de zon wordt gemakkelijk opgevangen door transpireren, verwijding van vaatjes in de huid waardoor meer warmte uitgestraald wordt of door het drinken van een verkoelend glas water.
Zijn deze mechanismen niet afdoende, bijvoorbeeld door overmatige blootstelling aan de felle zon, overmatige inspanning (in de felle zon), onvoldoende effect van transpiratie bij hoge luchtvochtigheid (tropen) dan komt het lichaam in een staat van oververhitting. De lichaamstemperatuur gaat stijgen, aanvankelijk boven de 38 graden, de hartslag versnelt. Nu kunnen klachten als slapte, overmatig zweten, spierkrampen, hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid optreden. Dit is de eerste fase van een zonnesteek, de milde vorm, symptomen kunnen veel lijken op die van een buikgriep of migraine. Uit de zon en koelen is nu het devies. Lauw afdouchen of natte, niet te koude doeken op het lichaam en veel drinken, water. Indien mogelijk een ventilator erbij. Meestal knapt de patient snel op, een paar dagen rustig aan; uit de zon, goed water drinken en zout aanvullen is nu het devies.
Tweede Fase zonnesteek is een ernstiger aandoening.
Als de eerste fase niet tijdig onderkend en behandeld werd, zoals boven beschreven dan kunnen hoofdpijn en duizeligheid ernstiger worden. De lichaamstemperatuur kan nu gevaarlijk oplopen tot wel 42 graden. Misselijkheid, verwardheid, ernstige verzwakking , epileptische aanvallen, bewusteloosheid en zelfs coma kunnen nu het gevolg zijn. In zeer zeldzame gevallen kan zonnesteek dodelijk zijn.
Babies, bejaarden, baldies.
Bejaarden dienen extra terughoudend te zijn met de zon en voor babies is zij in feite taboe. Kleine kinderen kunnen hun klachten niet communiceren, maar bij lusteloosheid van een kind in de zon dient altijd met een zonnesteek rekening gehouden te worden.
Met name zonnestraling op het hoofd speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van zonnesteek omdat in onze hersenen de temperatuursregulatie plaatsvindt. Dus voor de stoere mannen met de kaalgeschoren hoofden: petje op of toch haartransplantatie overwegen, we hebben aan de Costa del Sol beroemde top-specialisten op dat gebied.
Een eerste fase zonnesteek kunt u vaak prima zelf oplossen, babies en bejaarden dienen wel een arts te consulteren. Een tweede fase zonnesteek dient zondermeer door een arts of op een EHBO gezien en behandeld te worden.
Zon, Zee, Zuipen
We komen er toch nog even op terug. Hoewel de risicogroepen voor zonnesteek vooral de zeer jeugdigen en bejaarden zijn loopt ook een deel van de vakantie vierende gezonde jeugd een verhoogd risico. Alcohol onttrekt immers veel vocht aan het lichaam, vandaar ook de hoofdpijn en de nadorst. Hierdoor wordt het lichaam aanmerkelijk kwetsbaarder voor de effecten van de zon. Na een nachtje flink doordrinken uitkateren op het strand? Dan veel water mee en onder de parasol. Tenzij je graag eens een Spaans ziekenhuis van binnen wil zien natuurlijk.
Vond u deze column de moeite waard? Klik hier en deel onze faceboek pagina, volg hem, en vind hem leuk dan blijven u en uw facebook-vrienden op de hoogte, DANK