
Slapen doen we een belangrijk deel van ons leven. De gemiddelde mens heeft bij het bereiken van de leeftijd van 84 jaar al zo een 28 jaar slaap achter de rug. Er doen veel claims de ronde over de voordelen van. slapen op de linkerzij. Wat zegt goed onderzoek daarover, en wat kun je er in de praktijk mee mee?
Maagzuur/reflux
Als we ons voedsel doorslikken gaat het naar de slokdarm en dan naar de maag. In de maag begint het maagzuur met de eerste fase van de voedselvertering. Reflux van maagzuur is de terugvloed van de zure maaginhoud naar de slokdarm. De maagwand is goed bestand tegen zuur maar dat geldt niet voor de slokdarm. Veelvuldige blootstelling van de slokdarm aan maagzuur kan ontsteking en op langere termijn zelfs slokdarmkanker veroorzaken. Overigens kan reflux van zuur ook hogerop problemen veroorzaken, zo kan een tandarts door aantasting van het tandglazuur zien dat er sprake is van veelvuldige reflux.
Uit studies met nachtelijke metingen van de zuurgraad (pH) in de slokdarm bleek dat slapen op de linkerzij duidelijk gunstiger is dan slapen op buik, rug of rechterzij: er loopt minder zuur terug naar de slokdarm.
Anatomisch klopt dat: de overgang van slokdarm naar maag ligt rechts, de maag zelf buigt af naar links. Bij liggen op de linkerzij zakt de maaginhoud eerder weg van de slokdarm-maag overgang, bij liggen op de rechterzij zal de zure maaginhoud juist eerder terugvloeien naar de slokdarm.
(Let op: In de plaatjes zijn “Links” en “Rechts” de linker- en rechterkant van de afgebeelde persoon)
Zwangerschap
In het laatste stadium van de zwangerschap kan rugligging de grote bloedvaten in de buik (aorta, vena cava) deels dichtdrukken. Richtlijnen adviseren daarom te slapen (half) op de linkerzij: zo blijven de terugstroom van het bloed naar het hart en de doorbloeding van de placenta beter.
Slaapapneu en snurken
In rugligging zakt de tong makkelijker naar achteren en versmalt de keel. Zijligging (links of rechts) verbetert daarom zowel slaapapneu als snurken. Of links beter is dan rechts is niet overtuigend aangetoond; de winst zit vooral in niet op de rug slapen.
Hart en bloedsomloop
Er wordt wel gezegd dat het hart “makkelijker pompt” in linker zijligging doordat de grote lichaamsader (vena cava) rechts loopt. Dit is anatomisch en fysiologisch gezien wel aannemelijk maar het is niet overtuigend onderbouwd met uitkomsten uit wetenschappelijk onderzoek.
Conclusies
Als je nachtelijke reflux wil voorkomen probeer dan consequent op links te slapen en verhoog het hoofdeinde 10–15 cm; leg eventueel een kussen in je rug om omdraaien te voorkomen. Het scheelt medicijngebruik, slokdarmklachten en een verhoogde kans op slokdarmkanker.
In de laatste periode van de zwangerschap is het aan te raden te kiezen voor een comfortabele linkerzijligging (eventueel met kussen tussen knieën/ onder buik).
Voor snurken en slaapapneu is zijligging te prefereren, welke zij maakt daarbij weinig uit, al blijft voor de slokdarm natuurlijk de linkerzij het best.