Ge-zon-d…?
Er zijn drie belangrijke leefstijlfactoren die onze gezondheid serieus in gevaar brengen: roken, overgewicht, en inactiviteit. Dat weten we natuurlijk allemaal al lang dus maakt u zich geen zorgen, dit wordt een zonnig verhaaltje.
Zweedse dames
Recent werd in Zweden een studie gedaan naar de schadelijke effecten van de zon. Dat weten we zo een beetje wel denk je dan, zonnesteek, verbranding, huidkanker… Voor deze studie werden 30.000 (!) vrouwen gedurende 20 (!) jaar gevolgd. Wat bleek: de groep vrouwen met de meeste blootstelling aan de zon hadden, zoals was te verwachten, meer huidkanker dan de groep met de minste blootstelling. Maar: deze huidkankers bleken minder kwaadaardig en dus beter behandelbaar dan die in de groep met de minste blootstelling. Bovendien werd gevonden dat de groep met de meeste blootstelling aan de zon een tot 2 jaar langere levensverwachting had dan de groep met de minste zonne-expositie. En sterker nog: rokers met veel zon-blootstelling leefden even lang als niet-rokers die de zon zoveel mogelijk meden. Eén van de (gewaagde) conclusies van het onderzoek was dan ook dat het mijden van de zon net zo gevaarlijk is als roken!
Vitamine D
Verklarend voor deze bevindingen zou wel eens het vitamine D kunnen zijn. Vitamine-D wordt door de lever en nieren geproduceerd uit een grondstof die in de huid met behulp van UV-licht (ZON!) wordt aangemaakt. Vitamine D verbetert de werking van ons immunologisch systeem (“afweer”) en heeft een positief effect op ons humeur. Net zoals moderne anti-depressiva verhoogt zonlicht het serotoninegehalte in de hersenen. Uitgebreid van de zon genieten verhoogt dus de levensverwachting volgens deze studie, in ieder geval bij Zweedse vrouwen. Pikant detail: in de jaren ’70, waren het Zweedse dames die tot opwinding en afschuw van de toen streng katholieke Spanjaarden de bikini aan de Spaanse Costa’s hebben geïntroduceerd. Van al die blootstelling plukken zij nu de vruchten. Er zijn natuurlijk wel grenzen, denk aan verbranding en zonnesteek
Kein Bratwurst
Spanjaarden hebben een hoge levensverwachting, vergelijkbaar met die van Duitsers, terwijl Spanjaarden de afgelopen decennia veel meer rookten dan Duitsers en velen een jeugd met ondervoeding hebben gekend. Als verklaring hiervoor wordt het Mediterrane dieet aangevoerd. Het is immers onomstotelijk bewezen dat een dieet van vis, olijfolie, groenten, fruit en noten een positief effect heeft op de gezondheid, en dan met name op het voorkómen van hart- en vaatziekten, dementie en suikerziekte. Maar of de gunstige effecten van het Mediterrane dieet helemaal opwegen tegen ondervoeding tot de jaren 70 en het vele roken van de Spanjaarden? Zeer wel mogelijk levert naast het Mediterrane dieet dus ook het gunstige effect van de zon een belangrijke bijdrage aan de relatief goede gezondheid van de Spanjaard.
Die hoge levensverwachting zou nog kunnen toenemen nu het aantal rokers in Spanje fors is gedaald, enerzijds door de hoge sigarettenprijzen, anderzijds door het rookverbod in bars en restaurants. Daar staat wel tegenover dat de jongere generaties “fast food” hebben ontdekt en steeds meer met overgewicht kampen. Er gaan al stemmen op om roken op en rond schoolpleinen, en zelfs in eigen huis of auto te verbieden. Hoe minder rook hoe beter!
Uitgaan, buiten staan
De roker van tegenwoordig is een verschoppeling. Ga je een bar binnen of een luchthavengebouw, de toegangen tot deze gelegenheden lijken immer geflankeerd door verstokte rokers. Nog niet zo lang geleden zaten we in de sigarettenrook te eten en te drinken, maar nu wordt er ook al over deze buitenrokers geklaagd. Men vindt het immers niet aangenaam een walm van sigarettenrook te moeten trotseren alvorens de betreffende gelegenheid te kunnen binnengaan.
Vieze walmen
Niet lang geleden, op een mooie zaterdagmiddag, zit ik in goed gezelschap zo’n 50 kilometer van de kust op een terras aan het centrale pleintje van een pittoresk wit dorp. Alle huisjes aan het autovrije plein hebben witte gevels met zwarte, gietijzeren balkonnetjes. Naast ons gaat een weg steil en bijna recht omhoog naar het kasteel, zo een 800 meter lopen. Eerst lekker lunchen. Zoals gewoonlijk in het Andalusische binnenland is de bediening vriendelijk, zijn de geserveerde hoeveelheden overvloedig en de prijzen redelijk. We zitten gezellig te kletsen als aan het tafeltje naast ons iemand een sigaret opsteekt. Ik kijk de persoon onbewust aan. “Does it bother you if I smoke?” vraagt de man keurig. “Nee hoor, helemaal niet”, zeg ik, “moet toch ergens kunnen?” Het zachte briesje dat over het terras gaat waait ook nog eens de goede kant op, laat die man lekker van zijn sigaretje genieten.
Plots wordt de conversatie aan ons tafeltje overstemd door het lawaai van een klein vrachtwagentje, de bierleverancier. Hij parkeert naast het terras en laat de motor aanstaan. Voortgang van het gesprek is bijkans onmogelijk en de stank van diesel wordt al snel ondraaglijk. Ik overweeg naar de chauffeur te stappen maar waarschijnlijk is hij toch zo klaar. Dat is ie ook maar dan blijft hij nog een eeuwigheid met de eigenaar van het etablissement praten. Ik kijk het terras rond, hier en daar wat geërgerde buitenlanders, de Spanjaarden maken zich niet druk, draaien gewoon het volume van de conversatie wat verder omhoog. Mijn blik kruist die van de man aan het tafeltje naast mij. “Stinkt toch behoorlijk, die sigaret” zeg ik, mijn blik naar het vrachtwagentje draaiend. De man verstaat mij niet, schreeuwend herhaal ik het gezegde. “Ja, maar er komt tenminste geen 100 decibel uit mijn sigaret” schreeuwt hij terug. Als de chauffeur eindelijk is uitgekletst verlaat hij, ons vriendelijk groetend, het terras. Naar de volgende klant. Hij rijdt de berg op richting het kasteel, zwarte roetwolken en een vettige dieselwalm over ons terrasje achterlatend…
Ieder nadeel…
Als u één van degenen bent die, tegen beter weten in, nog steeds rookt en een deel van uw uitgaansleven noodgedwongen buiten slijt, lijdt dan niet te zeer onder de u soms toegeworpen misprijzende blikken. Bedenk dat een aanzienlijk aantal van de aanwezigen zojuist ergens een stinkende diesel heeft geparkeerd. En troost u met de gedachte dat sinds u buiten rookt uw levensverwachting volgens een Zweeds onderzoek aanzienlijk is toegenomen. Als het zonnetje schijnt tenminste. En bent u zo verstandig om rookvrij door het leven te gaan en vindt u het aardse bestaan plezierig? Plak er nog een paar jaartjes aan, in de Zon!
Vond u deze column de moeite waard? Klik hier en deel onze faceboek pagina, volg hem, en vind hem leuk dan blijven u en uw facebook-vrienden op de hoogte, DANK!
